Torkel Mortensen Gjedrem

Andre Hendelser og Egenskaper:

• Bygdebok: Gjedrem, Bjerkreim, Rogaland, Norway
• Bygdebok: Ivesdal, Bjerkreim, Rogaland, Norway; Torkel Mortensen (Gjedrem 8.3) Ukjent kone - datter til Omund (4)? Torkel var f. kr. 1574 og d. etter april 1666. Han var lagrettemann mange av åra mellom 1617 og 1645. Torkel er n. saman m. Orm (7) og Ole (8) i 1603, saman m. Ole og Tore (10) i 1612 og saman m. Tore og Ivar (11) i skattemanntalet 1624. Han er og n. 1645, 1661 og 1664. I 1664 var han 90 år gml. I 1624 åtte Torkel 5 bis.pd. laks i Gjedrem, 7 sp. korn i Hetland og 1 v. 1645 skatta han for 2 ½ v. korn. I 1661 åtte han 1 v. korn i Ivesdal som han budde på, 10 ½ sp. korn i Hetland og 1 v. korn i Gjedrem. Torkel var tydelegvis oppegåande etter at han hadde passert nitti år. Han stemna nemleg Torger Larsson (Eikeland i bygda 8) til tinget 7.11.1665 for ei ku han hadde teke frå han. På HT 17.11.1677 vart Torkel Ivesdal sitt åsetebrev i Gjedrem tinglyst. Brevet var dat. 22.4.1666 til far hans Morten som var død då. Då dette brevet vart tgl., var Torkel også død. Dei to døtrene arva halvparten kvar av jorda hans i heimegarden Gjedrem. Evt. barn: 1. Omund f. kr. 1617 (47 år 1664). B. på garden (33A-B). 2. Tollef. Var han son deira? Ein Tollef Torkelson budde på Svela li. (14) i 1643 og truleg tidl. Han selde jord i Svela li., og det vart sak om oppgjeret for salet i 1643. Var dette den jorda Torkel åtte i 1624? 3. Marete, g.m. Tollef Torgrimson (Malmeim 1A.2). B. på Malmeim (3). 4. Torgjer, g.m. Ingebret Bjørnson (Vikeså 8.2). B. på Vikeså (13).

Andre Hendelser og Egenskaper:

• Bygdebok: Gjedrem, Bjerkreim, Rogaland, Norway; Morten Anbjørnson Gjedrem er nemnd på Gjedrem i Bjerkreim 1602 og 1603. P. Valand (1976) meiner han var son til Anbjørn (4). Andre trur han var frå Hetland, og at han var g.m. ei dtr. til Anbjørn. Morten og Anbjørn (faren eller svigerfaren) var mellom utsendingane frå Bjerkreim til Kong Chr. IV si hylling i Christiania i 1591, og bumerka deira frå dette året er bevarte.

  ---

  Morten var truleg gift to gonger. Anne Gjedrem som åtte halve garden (5 får) i 1617, varenkje etter han. Det er uvisst kva for nokre av barna nedanom som Anne var mor til. P. Valand (Ætt og Heim 1976) meiner Anne var dtr. til sokneprest Oluf Jonson i Egersund og Helga Tollaksdtr. (Årstad i Egersund). Anne var i så fall truleg syster til Eldri, kona til Gard Mortenson (Vikesdal 3B). Valand meiner Oluf Jonson var son til biskop Jon Guttormson i Stav. og kona hans, Anne Eriksdtr. Ofm. P. Valand lurer på om Anne Olsdtr. var kalla opp etter farmor si. Han konkluderer slik i art. sin med slektshistoriske granskingar omkring Gard Vikesdal (Ætt og Heim 1976):» Når Anna (Olsdtr.) gifter seg med Morten Anbjørnson Gjedrem, så vet nok begge parter på den tid at de begge stammer fra adelsfolk i Norge, henholdsvis Orm Erikson «aff Jeigeren» og Gard Toreson og Ramborg Knudsdatter» (sitat slutt). T. Wasbø (1975) skriv i eit slektshefte om Ellingsen-fam. at Morten var g. I m. ei dtr. av Torkel,' n. på Hetland 1521, og g. 11 m. Anne Olsdtr. Han viser til P. Valand sin art. i Ætt og Heim (1969). Denne art. handlar om kvifor dei svært sjeldne namna Villas og Svale vart nytta i Bjerkreim kr. år 1600. Han spør om det kom av at dei var ættlingar av biskop Jon Guttormson. I 1617 åtte Morten sine barn (ved sonen Torkel Mortenson Ivesdal) halvparten av garden Hetland. Brørne Anbjørn og Svale Gjedrem stemna Ole Larsson Omdal i Helleland til tinget i 1613 (Ole er ikkje n. u. Omdal-gardane i Helleland og Heskestad). Han skulle gjera ryddig og flytta frå garden Omdal (nedre eller Øvre?) som dei to saksøkjarane åtte saman m. andre på Gjedrem. P. Valand (Ætt og Heim 1979) spør om Morten ogsa hadde ein son m. namnet Omund som døydde, og som dermed vart kalla opp sidan av syskena. Svale og Torkel hadde nemleg søner m. namnet Omund. P. Valand viser her til at denne broren var Omund, n. på Ivesdal i ei rettssak i 1596. Men ein annan stad spør P. Valand om ikkje denne Omund Ivesdal, n. 1596, var son til Ingeborg Toresdtr. og Morten Bjørnson (Fotland i Egersund). Sjå Ivesdal (3) for vid. oppi. P. Valand spør også om Morten hadde sonen Einar, n. på Åse i Egersund. I 1624 hadde Einar denne odelsjorda: 2 får i Gjedrem og 112 pd. i Bø (Bø i Sokndal?) P. Valand skriv at det ikkje er kjent at Einar hadde barn. I 1624 åtte desse personane halve Gjedrem (5 får) som enkja Anne Gjedrem åtte i 1617: - Einar Ase i Egersund (son til Morten?): 2 får. - Torkel Ivesdal (son til Morten): I får. - Svale Gjedrem (son til Morten): I får. - Anbjørn Gjedrem (son til Morten): m.a. I får I 1617 åtte Siver (13) og syskena 2 112 får i Gjedrem og Rasmus (6) 2 112 får. Dei åtte m.a.o. ein fjerdepart kvar av garden. Rasmus åtte 2 får i 1624. Då åtte Mikkel (14) og medarvingane hans 112 får i garden. I 1624 åtte brøme Torkel og Svale Mortensøner halvparten kvar av halve Svela li. (112 p. kom). Denne jorda åtte Tarald Ege (Ege i Egersund) i 1617. På HT 1677 tgi. Torkel på Ivesdal åsetesbrevet sitt i Gjedrem, dat. 22.4.1666. Torkel hadde to kjende sysken og to som er usikre. Var Ole Mortenson Fjermedal og Tollef Mortenson (Hetland 6) også søner til Morten Anbjørnson? Barn som er kjende: 1. Anbjørn. B. på garden (9). 2. Svale. B. på garden (10A-B). P. Valand meiner han vart kalla opp etter Svale Jonson, son til biskop Jon Guttormson. 3. Torkel f. kr. 1574 (90 år 1664). B. på Ivesdal (9).

Andre Hendelser og Egenskaper:

• Bygdebok: Gjedrem, Bjerkreim, Rogaland, Norway; Anbjørn er nemnd på Gjedrem i 1563 og 1591, i 1563 saman med Gjermund. Båe åtte då 1 pund. korn kvar i garden. Anbjørn døydde truleg før 1603, eller han var ein gamal mann då. Han er ikkje nemnd i manntalet 1603. Fleire eldre slektsgranskarar meiner Anbjørn var son til Gjermund (3). Anbjørn, Anders (5) og Morten, son til Anbjørn, var utsendingar til kongehyllinga i Christiania i 1591. Anders og Anbjørn kan ha vore brør. P. Valand spør (Ætt og Heim 1976) om Morten Fotland på Fotland i Egersund var far til Gard på Vikesdal, Bjørn på lvesdal og til kona til Anbjørn Gjermundson. P. Valand spør og (Ætt og Heim 1977) om Anbjørn kanskje var son til Morten på Fotland i Egersund. Sjå Ivesdal (3) for vid. opplysninger. I så fall var sonen Morten og Gard Vikesdal, den evt. farbroren til Morten, g.m. kvar si syster. P. Valand skriv dette: Denne Anbjørn Mortenson hadde fleire barn. Ei datter. var gift med Gjermund Torkelson (Hetland nedre i Helleland), nemnd på Gjedrem 1563 (3). Dei hadde truleg sønene Anders Gjermundson og Anbjørn Gjermundson, båe nemnd 1591. Ættlingane etter desse to sat i 1617 med halve Gjedrem. Ei datter til Anders var nok gift med Sivert Gjedrem frå Grøsfjell, og Anbjørn må ha hatt ei datter, gift med Rasmus Erikson Gjedrem. Dei hadde sonen Gard Rasmusson Gya (sitat slutt). Alle desse teoriane til P. Valand kan ikkje vera korrekte. P. Valand spør og om Anbjørn heller var gift med ei datter til den rike Asbjørn Hetland, nedre på Hetland 1563 og truleg frå Tengs. Denne teorien kan ikkje bevisast. Astrid Humberset spør om Anbjørn var slektning av Knud Gjermundson (Laksesvela 4), Lars Gjermundson Tengesdal (skal det vera Lars Gardson?) og Bård Gjermundson (Ånestad i Varhaug, men ikkje nemnd under Ånestad i gards- og ættesoga for Varhaug). Ho viser til likskapar i bumerka deira frå 1591.

Andre Hendelser og Egenskaper:

• Bygdebok: Gjedrem, Bjerkreim, Rogaland, Norway; Geirmund Anundson er på Gjeitreim i Bjerkreim 1563. Han åtte då 1 pd. korn i garden, det same som sønnen Anbjørn. Gjermund måtte bøta (1567-rekneskapen) for to "Lurchslag". Denne Gjermund var truleg den fyrste i ei slektsgrein som også bur på garden i dag (bnr. 6). Fleire eldre slektsgranskarar (m.a. Sig. Engen, 1984) har meint at Gjermund var son til Anund på Bjerkreim. Sjå Bjerkreim (1) for vid. oppl. om dei eldste, kjende personane i denne slektsgreina. P. Valand skriv dette i gards- og ættesoga for Heskestad, u. Eikelandsdal nr. 12, og u. Hetland ne. (2) i boka for Helleland: Torkel Hetland nedre «synes å være flyttet til Gjeitreim omkring 1550 og er trolig far til Gjermund Gjeitreim, n. 1563». Korkje Engen eller Valand sine teoriar kan bevisast. Sjå og nr. 4 for vid. oppl. om Valand sine teoriar. Nokre har og spurt seg om Gjermund var i slekt med brørne Tollef Gjermundson (Årrestad i Helleland 12) og Knud Gjermundson (Laksesvela 4)? Gjermund her på Gjedrem måtte i så fall vore far deira. Det kan ikkje bevisast. Slik sett kunne også Gjermund vore far til Henrik Gjermundson (Tysland 9). Evt. barn: 1. Anbjørn. B. på garden (4) 2. Anders. B. på garden (5) 3. Jente. B. på garden (6)