| Navn |
Einar Kristofer Sagen |
| Fødsel |
16 Des 1871 |
Kristiania, Norway  [1] |
| Dåp |
9 Jun 1872 |
Garnisonsmenigheten, Kristiania, Norway [1] |
| Kjønn |
Mann |
| Beskrivelse i Litteratur |
1915 [2] |
 |
Einar Kristofer Sagen (1871-1948) - Studentene fra 1890 - biografiske opplysninger samlet til 25-års jubilæet 1915
Einar Kristofer Sagen.
Fødd i Oslo 16 desember. 1871, son til stabsfanejunkar Kristofer S. (født i Sørum 1841) og Joseline Jeannette Olsen (født 1848, død 24 desbr. 1871). Gjekk paa Aars og Voss’s skule fraa 1878 til artium. Gjekk igjenom Krigsskulen 1890—93 og vart løytnant. Er no kaptein. Gjekk paa teknisk skule i Kra. hausten 1894, i Trondheim 1895 — 97, tok eksamen her i veg-, bru- og jarnvegsbygning. Var i aug. 1897 busett paa Molde, 1898 — 1900 løytnant ved distriktsintendanturen i Bergen. Elles busett i Oslo. Gjorde hausten 1904 ei ferd til Kjøpenhamn, Berlin, Wien og Paris.
I september 1913 gjorde han paa eigen kostnad og vaagnad ei militær studieferd til dei nordsvenske feltmanøver i Jemtland, og der vart han sett i fengsel 26 september og klaga for spioneri. Denne hendinga vekkte eit veldigt uppstyr i baade svenske og aller mest i norske blad, og »Sagen-affæren« vart dryft yver heile lande. Sjølv skreiv han ei rekke med brev i Den 17de Mai um dei svenske manøvra og um fengselslive silt. Ragunda tinglags häradsrätt dømde han den 9 oktober til fengsel i tri maanader, 100 kroner i bøter og dertil rettargangskostnad; men Svea hofrätt sette ned straffa til fengsel i ein maanad, og so slapp han fri 7 november.
Har lagt hug paa norsk maalgransking og paa vaapnleknikk. Skreiv 1910 ei lita bok: Norsk Hermál. Sette um fraa dansk til norsk for forsvarsdepartemente: Skytebok for gutter i by- og landsskolerne, 1912; og Soldatens bok (Hermannsboki), 1912— 13, — forutan ymist anna. Har skrive i dei fleste større maalblada, mest um maalsak og forsvarssak. Har elles arbeidt med foredrag for forsvarssaka paa ymse stader i lande.
Gifte seg paa Hønefoss 15. september 1905 (fyrste mobiliseringsdagen) med Berit Ødegaard, f. paa Løken i V. Slidre 23 januar 1876, dotter til lensmann, stortingsmann Ola Knutsen O. og Marit Brandt.
Barn:
1) Synnøve, f. 15 juni 1909;
2) Stein, f. 1 december 1913;
3) Gunnar, f. 28 april 1914. |
| Folketelling |
1920 |
Øvre Sandsvær, Buskerud, Norway |
https://www.digitalarkivet.no/census/person/pf01073793000962
Sivilstand: Gift
Yrke: Major, chef for Heddal bataljon
Fødselsdato: 1871-12-16
Fødested: Oslo |
| Beskrivelse i Litteratur |
1940 [3] |
 |
Einar Kristofer Sagen (1871-1948) - Studentene fra 1890 - biografiske opplysninger samlet i anledning 50-års jubileet 1940
Sagen, Einar Kristofer.
Par tek eg til sogn minnar, at i 1915 budde eg i Oslo. Same hausten flutte eg til Vestmanna-heimen i Bjørgvin og arbeidde i nattredaksjonen i Gula Tidend i 2 ar, frårekna militærtenest. Var i Bjørgvin under storbrannen. Kone og born budde ved Ygre (Voss) p. g. a. matnaud under krigen.
Pr. 1. jan. 1918 vart eg utnemnd til major og chef for Heddal bataljon og flutte til Dal i Hedenstad pr. Kongsberg med kone og born.
Våren 1921 2 månader reise til Spania og var radt ned til Cadiz og Malaga.
Den 12. mai 1922 flutte eg til Hægstad i Darbu og 2. nov. 1925 til Kongsberg.
I 1924 var eg eit par månader i fransk skjoteskule i Camp de Châlons og i 1925 var eg i 2 månader i et majorkursus i Versailles og Camp de la Courtine.
Medán eg var på Kongsberg døydde 19. feb. 1926 fyrste kona mi av cerebrospinalmeningit. Det var Berit (født Ødegaard, V. Slidre). Og 28. april 1928 vigde eg med fru Alvilde Klem, som ein månad tidlegare hadde skilt seg fra sin fyrste mann, ingeniør Klem. Ho var fødd 13. mai 1880 i Gildeskål og var dotter av væreigar Berg, Sund, Lofoten.
Eg søkte regimentschefspostar gong pa gong, men kunde`kje brukast.
Pr. 1. jan. 1930 vart eg garnisonerande major ved Akershus infanteriregiment nr. 4 og flutte til Oslo. Den 21. aug. 1933 reiste kona mi fra meg.
Ved årsskiftet til 1. april 1933 var eg i 3 ½ månad embettande regimentschef (I.R. 4). Og noko av det fyrste eg da gjorde var, at eg skreiv Mene Tekel pa veggen hjå Kommanderande General. Han måtte ’kje venta, skreiv eg i brevet, at regimentet mitt kunde mobilisera (ferdabu). Han kunde knapt nok venta, at me fekk tid til a senda ut ferdabod, fyrr me alle var sette ut or spelet!! Mobiliseringsmaskineriet var med andre ord den reine svindel. Eg forutsagde det som laut henda, når krigen kom. Eg forutsagde det 7 — sjau — år fyrr det hendte. Men det var ingen den gongen som skyna skrifti pa veggen. I dag skynar alle, men det er for seint å kjenna skjæret, når skuta støyter.
Min formann i embetet hadde vorte general. Han var lærd generalstabsoffiser og lærar ved den militære høgskulen. Han burde kunna sagt det same som eg. Men til det var han for klok. Han tagde still. Men so vart han og general.
Den 14. sep. 1936 vart eg skild med fru Alvilde Sagen etter 3 års process. Og 3. okt. 1936 vigde eg for 3dje gong, og denne gongen med frk. Martha Ziener Andreassen, fødd 12. mars 1893 i Oslo.
Straks etter — oktober 1936 — sende eg ut eit Mene Tekel til heile det norske folk — ei bok pa 70 sidor: «Då krigen kom, eller Noregsveldets endelege undergang». I denne boki forutsagde eg hendingane «etter 1. jan. 1940». Eg forutsagde, at tyskarane skulde koma og hertaka landet og leggja det under seg. Men det var alt for få som kunde lesa skrifti pa veggen — allra minst dei andsvarlege menn. Det som hendte laut ganga fram. Og Ola nordmann laut ha juling pa skinnbroki si. Denne boki mi fekk like vel mange lovord i handhelsing på gata, i brev og i pressa so nær som Stavanger Aftenblad, som kalla ho eit «Skamskrift» (24. okt. 1936). Ho er longe utseld og knapt nok å få for penger.
Den 17. des. 1936 fall eg for aldersgrensa.
Pat er nu pvinæst:
Eg hev aldri havt noko tillitsyrke utan um mi militære gjerning, so nær som at eg 1931—40 hev vore lærar i nynorsk på Krigsskulen og for befalskulane ved infanteriet, kavaleriet og ingeniørvapnet.
Æresgradar, ordener, medaljer: Den militære skjotemedalja. Eg er ein ulærd mann, som aldri hev vore med i noko lærd selskap.
Det vilde vera fåfengt å løyna, at eg hev skrive mykje min lange skrivande dag.
Eorutan boki mi av 1936 hev eg sett um til nynorsk alle oberst Angells bøker og ei mengd med militære handbøker. Eg veit ikkje lenger tal pa deim. Og dessutan hev eg gjenom 30 år skrive i alle dei blad og tidsskrift som til er og vel so det. Mine «samlede verker» kunde visst fylla ei bokhylle. «Alt er godt, men ikkje alt er like godt.» Etter 9. april 1940 hev eg ingen ting skrive. Eg kann ikkje skrive med i-halden pen.
Born: alle av fyrste hjonskap og alle fødde i General Birchs gt. 30, Oslo, på solsida.
1) Synnøve, f. 15. juni 1909, artium, Kongsberg 1929, sjukesyster.
2) Stein, f. 1. des. 1912, artium 1932. Statsøkonomisk eksamen med laud 1936. Statistisk Sentralbyrå.
3) Gunnar, f. 28. april 1914, Oslo handelsgymnas 1932, artium privatist 1935 (autodidakt). Studerar chemi, tekniske høgskule Zurich.
Livsrøynslor skrevet mars 1940 (ein manad fvre krigen).
«At pengane meir og meir vert landsens avgud. Det er so alt for mange som krypa for makti og selja si politiske sjæl for pengar og eit godt bein. At «norrønafolket» veiknar og maktast burt i godlivnad og velstand. Vår politikk ber stakkarsdoms stempel på sin panne. — Karlstadkapitulasjonen var mykje verre enn ein tapt krig. Folket fekk ein knekk i ryggen og sleit skade pa si folkesjæl. Det tapte trui på seg sjølv og viljen til å verja landet. Og no vandrar det tankelaust på fredsfilt utan heljarn i skoene, verjelaust, våpenlaust, viljelaust, vinglande veit ikkje veg. Det hev alt ringt andre gongen for dette folket. Og eg ser med angst og otte pa Noregs framtid. Eit fårefolk millom ylande ulvar.» |
| Død |
24 Feb 1948 |
Oslo, Norway |
 |
Einar Kristofer Sagen (1871-1948) - Dødsannonse i Nationen, lørdag 28. februar 1948
Min gode ven og mann, vår kjære farfar og bror
Major Einar Sagen
døydde brått frå oss i kveld, 76 år gamal.
Oslo, 24. februar 1948.
Martha Sagen.
Stein, Gunnar og Lis.
Berit.
Jeanette Refsnes. Aslaug og Nils.
Gravferd måndag 1. mars Kl. 14 i Det nye krematorium. |
| Begravelse |
1 Mar 1948 |
Det nye krematoriet, Oslo, Norway |
 |
Einar Kristofer Sagen (1871-1948) - Bisettelse (Valdres, torsdag 4. mars 1948)
Major Einar Sagens bisettelse.
Det nye Krematorium var fylt av slekt og venner da major Einar Sagen ble bisatt mandag.
Før talen spilte en strykerkvartett "Våren" av Grieg, og Sigurd Hoff sang "Norge, mitt Norge". Sogneprest Mannsåker leste begravelsesritualet, og noen ord fra Johannes ev. 5.-13.
- Major Sagen var en offervillig mann, - sa sognepresten, - og i sin brennende fedrelandskjærlighet ble han aldri trett av å ta landet til hjertet. Han elsket kirken, og innrømmet at Gud var sterkere enn han. Han mente at når Gud har gitt oss et så vakkert land som Norge, var det fordi Han ville det skulle vokse opp et godt folk der.
Det er mange som har ledd av Einar Sagen mens han levde. Disse mennesker innrømmer i dag at man ville stått seg bedre på å høre på ham. Og vi takker ham nå for motet hans. Gjennom mange år har han stått helt alene, men det gjorde ham ingen ting, - han var for modig til å la seg knekke. Vi takker ham for det han var for oss alle, og lyser fred over hans minne.
Efter talen ble "Fager er jordi" sunget unisont. Det ble lagt ned krans fra Telemark Infanteriregiment nr. 3. Marskalker var major Klingenberg og general Robert Melhuus. |
| Minneord / Nekrolog |
8 Mar 1948 |
 |
Einar Kristofer Sagen (1871-1948) - Minneord i Agder Tidend, mandag 8. mars 1948
Einar Sagen
Med major Einar Sagen er ein sermerkt stridsmann for nasjonal sjølvhevding borte, og mange vil sakna ein velkjend skapnad i gatebiletet i Oslo.
Einar Sagen var Oslo-gut, men av god gamal bondeætt med røter så langt attende som soga veit, kan vi gjerne seia. Han var av den kjende Toreidætta på Romerike, og denne ætta var ei sidegrein av den gamle kongeætta vår. Eg har aldri høyrt major Sagen briska seg med dette. Det er berre eint slumpehøve at eg sjølv har kome etter det. Men eg trur nok han har visst om det. Det kan ha vore den iøynde kraftkjelda hans, trylledrykken han tok inn kvar gong «stor-trollet» hadde slite ut eit ris på den arme ubeine ryggen hans med spott og hædingslått når han stomla og fall og gjorde «fadeser».
Korleis skulle han elles kunna møta med ein ironisk, ofte medlidsam smil alle dei sadistiske giftsprøytene han fekk mot seg? Som den gongen han stagga det «opprørske» kompaniet sitt inn i flokken. Dei stod der med påsette bajonettar og ville truge vakta til å vika frå plikta si. «Fyrst må de drepa meg, gutar», sa han. Men stikk meg i brjostet, ikkje i ryggen», la han til. Det vart inga stikking, og vakta fekk gjera sitt. «Teatralsk!» skreik den forsvarsvenlege riksmålspressa opp. Og i Dybwads revyvise vart det til: «Stikk meg i magen, ikkje i bagen, han Sagen sa.»
Tenk om sjefen for den opprørske bataljonen Backer i Hægeland i aprildagane 1940 hadde gjort det same? Han gjorde ikkje det, nei. Han rådde heile divisjonen til å kapitulera. Og det vart kapitulasjon, ein kapitulasjon som vi endå kjenner som ei svibrenning av skam. Sagen vart eit takksamt emne for spottevisedikting. Backer vart general i det attreiste forsvaret vårt og frikjend av krigsretten no nyst.
Eller den gongen Sagen uløyves hadde lurt seg til å «spionera» på dei svenske feltøvingane og vart fengsla av svenskane. Var Sagen ein landsmann i naud den gongen? Stod norsk presse samstelt om å verja fangen? «Stikk stikk! Stikk berre ned denne narren!» skråla dei. Og gamle generalløytnant Hoff i Morgenbladet kravde avskil for krypen, endå før han hadde fått domen sin borte i Sverike. — Og dette var dei som sjølve rekna seg for autoristerte målsmenn for kultur, intelligens og intellektualitet her på berget den gongen. Dei var hugheit med på steininga.
Osloguten Einar Sagen, ættlingen av den gamle Toreidætta på Romerike, flein med den uvakre smilen sin til dei som hadde kasta seg opp til kulturberarar her i landet i seinare tid, og dreiv på som før. Han skreiv nynorsk mål. Bygde helst på Valdresmålføret i uttale og lydverk. Og god linguist som han var, hadde han eit kringt og velklingande talemål. Fekk vener trass i usigrane sine, og fekk folk til å høyra på seg. Av di han jamt var noko for seg sjølv, kom med synsmåtar og sving i tankegangen som kveikte og gjorde folk forvitne.
Han dreiv mykje med omsetjing frå dansk og frå bokmål og skriftmålet hans tok merke av det. Han kom ikkje jamt vel frå det. I heilt sjølvlaga oppset målførde han seg godt. For målfolket, åndsfrendane sine, var han ofte bikkje i bakken. Serleg no mot slutten. Men så hadde han den gleda at han no vart lesen i dei same krinsane som før hadde vore trollske mot mannen og strevet hans. Med alle stikka sine mot målfolket og målstrevet no til dags vart han ein verdsett medarbeidar t. d. i Morgenbladet. Med bøkene sine vart han mest som ein profet å rekna i vide krinsar.
Målfolket som i si tid reiste skjold for mannen mot åtak og forfylgjing og no fekk han på ryggen sin på denne måten, — korleis tok dei dette? Dei sa lite, men tenkte så mykje meir. M. a. tenkte dei som så: Berre han får Morgenblad-lesarane til å lesa og venja seg til målet han brukar, så krev ikkje vi meir. Men no han er borte, krev vi at han med den uredde hugen sin og den uslit lege patriotismen sin må stå som noko av det manns- og offisers-idealet som jamnast vert lite påskjøna i fred, og altfor ofte sakna i krig.
Edvard Os. |
| Minneord / Nekrolog |
10 Mar 1948 |
 |
Einar Kristofer Sagen (1871-1948) - Minneord i Arbeidets Rett, onsdag 10. mars 1948
"Stikk meg i bringa",
sa major Einar Sagen.
Major Einar Sagen er død, 76 år gammel. Han var en kjent figur i Oslo og en de få gjenlevende originaler.
Alle eldre husker vel ennå den episoden i 1913 da han var reist til Sverige for å se på en manøvre og skrive om den. Han hadde lagt seg bak en busk for å iaktta manøvrens gang, ble oppdaget og tatt for spion. Men da geværpipen ble retten mot ham, rev han opp uniformen og ropte: «Skjot meg i brjostet!» Denne episoden ble udødeliggjort i Jacob Dydwars berømmelige vise «Sagen er den» som Dydwad første gang sang ved Studenter-samfunnets 100 års jubileum i 1913, bare noen dager etter at episoden hadde funnet sted. Det gjorde så voldsom lykke at den ble tatt inn i «Tutti-frutti» på Chat Noir hvor Hetland sang den et helt år.
Men allerede et par år før hadde det vært en episode på Jørstadmoen da Sagen var sjef for et kompani, og dette ble beordret til vakt utenfor tur. Det ble forargelse, og soldatene sto med bajonett på gevær, og da Sagen kom springende, trodde han det var revolusjon og ropte «Stikk meg i bringa!» Og naturligvis ble også denne episoden gjenstand for mye munterhet og kommentarer. |
| Person ID |
I21876 |
Servan Homme |
| Sist endret |
20 Sep 2023 |
| Familie 1 |
Berit Ødegaard, f. 23 Jan 1876, Løken, Vestre Slidre, Oppland, Norway d. 19 Feb 1926, Rikshospitalet, Oslo, Norway (Alder 50 år) |
| Ekteskap |
15 Sep 1905 |
Hønefoss, Buskerud, Norway |
| Alder ved ekteskap |
Han : 33 år og 9 måneder - Hun : 29 år og 8 måneder. |
| Barn |
| | 1.  Synnøve Sagen, f. 15 Jun 1909, Kristiania, Norway d. 15 Jun 1944, Blakstad Sykehus, Asker, Akershus, Norway (Alder 35 år) |
| | 2.  Stein Sagen, f. 1 Des 1912, Kristiania, Norway d. 14 Jan 1993, Oslo, Norway (Alder 80 år) |
| | 3. Gunnar Sagen, f. 28 Apr 1914, Kristiania, Norway |
|
| Famile ID |
F7731 |
Gruppeskjema | Familiediagram |
| Sist endret |
20 Sep 2023 |
Slektstavle til 
Martha Ziener Andreassen, f. 12 Mar 1893, Kristiania, Norway 
