| Beskrivelse i Litteratur |
Lorentz Nicolai Johanson Brun, f. ikr. 1745 på Støre i Skogn, var u-offiser ved N.fjellske dragonregiment i 4 år til 3. mars 1762 då han vart fenrik ved same regim, ved Stjørdals komp. med 80 rdlr. i årsløn.
Overfl. til Størens komp. frå 8. aug. 1762. Sek.ltn. ved skilauparkorpset, Meråker komp. 1 januar 1766. Då dette komp. vart nedlagt i 1767, fekk han vartpg. Med 60 rdlr. årleg løn.
Frå 1. mai 1769 pr.ltn. ved Holtålske skilauparkomp., kapt ltn. ved Ytterøy komp. 20. august 1783 med kapteins kar. Kapt. og sjef for Fosnes komp. 5. novbr. 1784, men fekk Inderøy komp. 28. januar 1785. Død 8. mai 1786 på Hustad, Sandvollan.
Den 6. mars 1773 fekk han kgl. løyve til å gå inn i ekteskap med frk. Anna Margretha Aussig, f. 1. august 1748 på Sandvollan, d. på Hustad 16. desember 1799. Ho var eineerving til dei rike Aussigfolka som budde i Bjørkon. Aussig åtte også gardane Skjelvågen (kj. 1730), Hjellan søre (kj. 1740), og Hustad (kj. 1765), og ymse eigedomar på Snåsa. Aussigfolka erva den rike gullsmeden Aussig (?) i Tr.heim, og var truleg dei rikaste folka på Inderøyn i den tida. Det syner greitt skifte etter «Majorinde Gidsken Aussig, byrja 6 februar 1786. Brutto bumedelen var på 8726 rdlr. 2 ort. Netto medel 6160 rdlr. 20 ski. Av dette fall halvparten på dottera, enkja Anne Margrete Aussig Brun. Gidsken Aussig var dotter til presten Pristrop på Inderøy’n.
I 1773 «indskyder Lorentz Nicolai v. Brun 300 rdlr. i enkekassen for sin tilkommende hustru frk. Anne Margrethe Aussig. Datert Frøset i Sparbu 29. august 1773. Mor til Anne Margrete Aussig døydde 1738, 74 år gl. Major Aussig døydde i septbr. 1773, 55 år gl.
Lorentz Nicolai Johanson Brun kjøpte mange gardar, så han var eigar av stort jordegods, liksom mange andre offiserar i den tid’n. Han kjøpte Ner Hustad i 1777 og Øvrfe Hustad s. å. Av panteboka for Stjør- og Verdal ser vi at han åtte grd. Støre i Skogn før han kom til Sparbu.
Det står i Stjør og Verdal pantebok B1 fol. 1736:
«Lorentz Nic. Brun, sek.ltn. ved Nfj. skilauparkomp. selger til lensmann Nils Ottersen Hove sin odelsgard Støre i Skogn, sk. m. b. og 1 2 sp. samt aparte b. over 2 sp. for 2400 rd. Adkomsten til gd.: 1) Skjøte fra Kristian VI, dat. 15. juli 1732. 2) min farmors, fru Ane Maria, oberstltn. Bruns skjøte 19. febr. 1744. 3) min sal. Fars major B.s skjøte 19. novbr. 1759. 4) Canc r. og reg. gn. Arents skjøte til ltnt. Schultz 2. juni 1766. 5) Lnt. Schultz skjøte til mig av 28. april d. a. -— — Min curators underskr. Arrit Hornemann»,
Då han kom åt Sparbuen, kjøpte han grd. Ålberg 1773.
I panteboka pk. 3, fol. 9 står det:
«Peder Christophersen Sieldvold selger til ltn. Lorentz Nic. Brun sin eiende og hidtil påboende grd. Aalberg. Skylder med bøxel og landskyld 3 sp. 1 øre 12 mkl. i Spb. tinglaug for 1700 rdlr. Aalberg, 20. juli 1773». (Tinglyst 18. og 19. febr. 1773). Han hadde Aalberg til 1777, da han flytta til Hustad.
Etter at L. N. Brun kom til Sparbu, vart han kjend med Ane Margrethe, dotter til major Wentzel Aussig i Bjørkon, og den 13. februar 1773 søkte han (til militærsjefen?) om «tillåtelse til å indtre i ekteskab med frk. Anna Margrethe Aussig». Denne søknaden vart innvilga 6. mars 1773. Men det gjekk fleire år enda før dei vart gifte. Truleg hev L. N. Brun mått stille noko økonomisk trygd før han fekk gifte seg med Anna Margrethe.
Det kan vi skjøne av fylgjande skriv til «Enkekassen»:
«Lorntz Nicolai v. Brun pr.løytn. i 1ste Tr.h. nasjonal infanteriregimente, indskyder 300 rdlr. for sin tilkommende hustru, Anne Margrethe Aussig». Brevet er dagsett Frøset i Sparbu, 29. aug. 1773. Først i 1779, den 29. septbr. vart dei gifte, altså minst 6 år etter trulovinga.
I 1777 selde L. N. Brun Ålberg og flytta til Hustad. Etter at L. N. Brun hadde vorte trulova, vart han interessera i — og fullrådd på — å kjøpe att Hustadgardane som kjærasten hans hadde odelsrett til.
I 1776 kjøper han Hustad Øystre. I panteboka pk. 3, fol. 103 står:
«Daniel v. Pristroph, prm.ltn., selger til ltn. Lorentz Nicolai v. Brun sin odels- og eiendomsgaard Østre Hustad med underliggende øe (øy) til duun og veideri, skylder tils. 2 sp. 2 øre med bøxel og landskyld for 980 rdlr. Skielvaagen, 2. oktbr. 1776».
For å få penger til dette kjøpet låner han 400 rdlr. av canselliraad Erik Must i Trondheim mot 1. pr.pant i grd. Ø. Hustad. Avlyst hausten 1795 med 206 rdlr. 42 ski. Avlyst resten 5. april 1799 med 193 rdlr. 54 ski.
I 1777 kjøper han Vester-Hustad av tilkomande vermor si. I panteboka pk. 3, fol. 144 b, les vi:
Gidsken Pristrop, enke etter sal. major Wentzel Aussig er blitt enig med ltn. Lorntz Nic. Brun om å avstå til ham for 920 rd. gd. Vestre Hustad i Inderøy pr.gj., som ved et makeskifte og skjøtebrev av 11. mars 1765 fra dav. cane.-assessor, nu justitsråd Henrich Hornemann til Beins kloster, er blitt hendes og sal. manns eiendom. Skjøtes herved v. H. m. b. og 1. 3 Spand til ltn. Brun. Stor Bjerkan på Inderøy, 4. mars 1777.
Fol. 144 vedgår G. sl. Aussigs å ha kontrahert med ltn. L. N. Brun om sin gd. V. H. for 900 rd., og til den ende må ltn. B. straks anta til bruk indtil den accord sum er betalt, da hun skal gi skjøte. Stor Bjerkan 24. april 1775.
L. N. Brun flytta då frå Sparbu til Hustad, og for å få pengar til kjøpet av Hustad, selde han grd. Ålberg 1777. Han vart ikkje bonde på Hustad så lenge, berre 9 a 10 år. Han døydde på Hustad den 8. mai 1786.
I 1787 — året etter at mannen var avliden — hadde enkja fylgjande lysing i «Tr.hjems Adresseavis»:
«De som enda maatte have utilsendte gjeldsfordringer paa min sal. mand hr. kaptein Lorentz N. v. Brun, vil behage herved at henvende sig til mig undertegnede, som sidder i uskiftet boe, da enhvers lavskikket krav efter død mand skal vorde rigtig betalt saasnart jeg sættes istand dertil ved mad. fru majorinde Aussigs arv».
Hustad, Inderøen, 12. mai 1787.
Denne lysinga syner at det ikkje var nokon større medel etter Lorentz Nic. Brun, men enkja venta seg ein større arv etter mora, fru Aussig. Denne fru Aussig døydde i 1786, og skiftet etter henne byrja 1786. Enkja Anne Margrethe sat i uskift bu og dreiv gardane nokre år. Men det vart for stridt for henne i lengda, og ho måtte selje Øyster Hustad.
Om dette les vi i panteboka 4 c, fol. 734 b.:
«Onsdag 6. novbr. 1793 blev iflg. kapt. Fr. v. Bruns skrift rekvis —— på enkefru Anna Margrethe sal. kapt. Lorentz Nicolai Bruns vegne -— -— på grd. Vester Hustad i Inderøen holdt off. auktion over hendes grd. Østre Hustad, mtr. nr. 808 av skyld 2 sp. 2 øre med b. og landskyld. Tilslaget fik Rasmus Mortensen By for 1437 rdlr. Kjøberen gir enkefruen pant i grd. for 700 rdlr. Dagsett 6. februar 1794. Avlyst 14. mars 1796.
Den 16. desbr. 1799 døydde «kapteininde Ane Margrethe sal. Bruns, 51 år og 16 dage gammel —af vattersott» —på Hustad. Skifteretten i dødsbuet lyste ut auksjon i Tr.hjems Adresseavis den 11- juli 1800 over «boets besætning, løsøre etc.»
Lausøyra vart seld på auksjonen, men er ikkje innførd i skifteprotokollen, avdi skifteforretninga vart avlyst. Skiftet etter henne byrja 13. januar 1800. Siden continert. (>: halde fram) ved auksjon og skiftesamling. Boets eneste arving, jomfru Paulina Brun har før det kunne bringes til ende, indgaaet ekteskap (før 20. aug. 1802) med Nils Hustad (Rostad). Løsøre solgt ved auksjon».
Før skiftet var ferdig-ført og slutta, vart fylgjande odelslysing frå Nils Rostad lagt fram for skifteretten:
«Da jeg som er kommet i ekteskab med jomfru Paulina Brun, akter at indløse hendes odelsgaard Østre Hustad i Iuderøen fra eieren og opsidderen Rasmus Mortensen for den sum han ved auksjons skjøte 6. febr. 1794 fik den, — men da penger hindrer, lyses hans kones løsningsrett. Næss ved Strømmen, 6. oktbr. 1802. Nils Jonsen Rostad». [2] |
Slektstavle til 
1748 - 1799 (51 år)
Har 2 aner og 8 etterkommere i Familietreet.
1745 - 1786 (~ 41 år)
[1] 
Lorentz Nikolai Brun, f. Feb 1745, Støre, Skogn, Nord-Trøndelag, Norway 
